Pages

Monday, January 7, 2013

Ang Ebolusyon ng Prinsipyo ng Karunungan - 2


Ikalawang Bahagi
Isinalin sa Filipino ni Rolby

Tulad ng naganap na pagsulong
Ang ebolusyon ng pamumuhay na tao'y mula sa higit na mababang mga uri o espesi (species) ay isang hindi mapag-aalinlanganan katotohanan sa agham. Ang pag-aaral ng mga posila (fossils) nagpapakita na ang baktirya na walang indibidwal na nucleus lumaki sa isang selyulang (uni-cellular) lamad (membrane) at organo na bahagyang higit na kumplikado. Kinalaunan ang pakikipagtulungan sa pagitan ng mga maliliit na mga organismong ito ay sumulong ang ilang mga buhay na mayroong maraming selyula (multi-cellular) at sa gayon ay isang patuloy na pagsulong ng may higit na pagiging kumplikado, mga gulay, mas mababang mga hayop, mas mataas na mga hayop at ang tao lumitaw.

Kung isaalang-alang lamang natin ang dalawang dulo ng kawing, tila walang nakikitang pagkakatulad; ngunit kung ipinasa natin mula sa isang kabilugan, at sa isa iba pang mga kabilugan nang walang pagkaantala, walang biglaang paglipat mula sa mga hayop na may gulugod (vertebrate). Ang posibilidad na ang hayop ay hindi higit na kumplikadong organisasyon kaysa sa isang pagbabagong-anyo, o, kung ginusto man, isang unti-unting pag-unlad, hindi sensitibong prinsipyo ng mga uri o espesi agad na higit na mababa at iba pa
hanggang sa ang simpleng primitibong nilikha ay naunawaan ang mga ito.

Kaalinsabay ng mga serye ng pasulong ng mga nilikha, tila na ang bawa't espesi ay isang pag-unlad, ng isang pagbabago ng mga uri na higit na mababa.

Ano ang pinag-uusapan ay kung paano nangyari iyon. Ang pinaka tinatanggap na teorya ng mga siyentipiko ay nau-ugnay dalawang ideya: likas na pagpili (natural selection), na iminungkahi nina Russel Wallace at Charles Darwin noong ika-labinsiyam na siglo, at ang Mutasyonismo (Mutationism), ideya na isinumite ni Hugo de Vries. Sama-sama, ang mga ideyang ito ay tinatawag na makabagong Darwinismo (Neo-darwinism).

Ang mga mutasyon ay mga pagbabago sa molekula ng DNA. Bilang molde o hulmahan ng DNA kung saan ang isang selyula ay nakatuon sa pagbubuo ng mga protina, ang mga pagbabago sa DNA ay kaalinsabay ng mga pagbabago sa protina ng selyula at dahil diyan nagbabago ang anyo at ang aksyon upang gumawa ng kanyang gawain (function).

Maraming mga mutasyon ay nakapipinsala na nagiging sanhi ng mga sakit na henetiko o sa nyutral hindi nagkakaroon ng epekto sa protina. Ang isang maliit na bilang ng mga mutasyon, gayunpaman, ay maaaring maging kapaki-pakinabang, daan upang ang ilang mga indibidwal ay mabuhay at muling magparami ng higit na mahusay kaysa sa iba pang anyo (natural selection).

Kaya, sa paliwanag ng mga makabagong Darwinismo ang paglitaw ng mga bagong uri ng nilikha, ang mga mutasyon ay nagpangibabawan dahil sa sulong na mga uri; at paglaho ng mga sina-unang mga uri sapagka't ang mga ito ay hindi sapat at angkop upang mabuhay sa pakikibaka upang manatiling may buhay. Ito ay tinatayang na 99% ng mga umiral o dati nang mga nabuhay na mga uri sa nakaraan ay nawala na.

Nguni't ukol sa mga sinabi ng makabagong Darwinismo na walang isang layunin, ang isang layunin at isa pa bilang isang resulta ng mga bulag na paniniwala sa sinasabing pagkakataon, na di uma-ayon sa katwiran, dahil kung pagkakataon ang siyang basehan ito ay hindi maaaring magbunga ng higit na kumplikado at matatalinong nilikha.

Ang makabagong Darwinong panukalang lohika, ay nangangailangan ng pagkakaroon ng prinsipyo ng karunungan na tinanggap, ito ang di nakikitang tagapagsulong ng proseso ng ebolusyon.

Ang pagsulong ng mga uri sa pangkalahatan at ng tao sa partikular ay nasa sa dalawang mga katayuan ng buhay: ang materyal at ang espirituwal. Ang "nawawalang mga ugnay (link) ng ebolusyon," na, ang hindi nito maipaliwanag ang mga pangyayaring naroroon sa espirituwal na dimensyon, malayo sa mapang-usisang lente ng mga siyentipiko. Ang espirituwal na prinsipyo ay gumagana bilang isang matalinong disenyo sa kalangitan ng katawan nito na binubuo ng banayad na mga lakas, na siyang mga dapat ganapin bilang taga-modelo ng larangan ng pagiging angkop (fitness). Ang pang-ebolusyonaryong mga tagumpay ng espirituwal na prinsipyo ay hinulma sa pisikal na katawan at sa espirituwal na katawan nang sabay-sabay, sa kanyang mga karanasan sa magkatulad na mga plano sa buhay.

Maaari pa rin natin na isinasaalang-alang ang ginawa ng mga biolohista (biologists) ng planong astral, sa ilalim ng mapagmahal na pangangasiwa ni Jesus, sinasabayan ang pag-unlad ng mundo, pumapagitan kapag kinakailangan, sa espirituwal na katawan ng mga sumusulong na mga anyo sa panahon ng yugto sa espirituwal na daigdig. Ang mga pamamagitan ay maaaring sumagot sa mga kinakailangang pagbabago (mutation) ng mga bagong kasanayan.

Ang paglalakbay ng Espiritu ( Intelligent Principle)
Nilikhang payak at walang kaalaman, ang Espiritu ay makahahanap ng mga mapagkukunan ng kinakailangan upang makumpleto sa mga karanasan kaalinsabay ang iba't ibang mga uring biolohikal sa kanyang mahabang pang-ebolusyon na paglalakbay. Ang katawan ay balot at instrumento ng Espiritu at, habang nakakakuha ito ng bagong mga kasanayan, naglalagay sa isa pang naaangkop na katawan sa bagong uri ng gawain na akma sa kanya upang makagawa.

Ang mga ito ay ang mga kabuhayang pang-espirituwal, na ngayon sa pisikal na plano, na ngayon sa higit pa sa pisikal na daigdig, na siyang magpapayaman sa sariling panloob na istraktura at, mai-alinsabay na magawang perpekto ang balot na pluwido na tinatawag na periespiritu.

Sa pagdating at pag-alis, ang espirituwal na prinsipyo ay dadaan sa pinakamabigat na mga karanasan ng pag-aangkop at pagpili, nilalagom ang maramihang halaga ng samahan, pagpaparami ng lahi, memorya, instinkto, pagiging sensitibo, pang-unawa at pangangalaga sa sarili, naglalagos, at, sapamamagitan ng mga pinaka masalimuot at katalinuhan, sa pagbubukas mga laso ng katwiran. Matrabahong nakamit na

Sa reyno ng mineral: ang pagka-akit
Bilang isang paunang hakbang, ang espirituwal na prinsipyo ay magagawang maiimpluwensyahan ang organisasyong atomiko-molekular ng kahariang mineral. Ito ay kung paano nakapanghimasok ang sentro ng enerhiya sa kahayagan ng mga atomo at molekula, na nag-aanyaya sa kanila sa pagsasama-sama.

Ito ay nakalikha ng sentro ng enerhiya, mula sa kanilang mga bibrasyon, ang patlang na pagsasama-sama na ipinapakita sa mga puwersa ng pag-akit o atraksyon at pagkakaisa, upang tukuyin ang konsentrasyon ng mga enerhiya at ang paghalayhay ng mga molekyul.

Kaya, ang mineral na organisasyon ay magiging kinahinatnan ng isang kapangyarihan sa lakas ng atraksyon ng kanilang mga yunit ng atomo, ang maayos na magsagawa ng mga pagsasama-samang proseso; tulad ng buhangin, bato at semento para maging konkreto.

Ang koneksyon sa mineral ng prinsipyo ng karunungan ay ang pagsasagap nito ang mga karanasan, nagkaroon ng pagkabukas ng mata upang baguhin ang sarili nito; upang ganapin ang mga potensyal na bagong oryentasyon sa binagong mga lakas at higit na kumplikado kaysa sa mga nakaraang karanasan ng mga katulad na pangyayari. Na dumarating at umaalis, sa panloob o panlabas ng materyal na katawan, magkakaroon na ng prinsipyo ng muling pagkakatawang-tao sa pagkilos.

Sa reyno behetal (vegetal): ang pakiramdam
Ang natamong posibleng mga karanasan sa mga mineral, ang prinsipyo ng karunungan ay magagawang magsimula sa kaharian ng mga halaman (vegetal).

Ngayon, bukod sa mga pagkuha sa nakaraang yugto (mineral: atraksyon), natamo sa bahaging may kinalaman sa halaman, potensyal na bagong sensitibidad. Ang pagiging sensitibo na tinutukoy dito ay walang kinalaman sa mga kumplikadong mga reaksyon ng Espiritu ng higit pang mga detalyadong yugto na pangtao.

Ang sensitibidad na nakamit sa halaman (reyno behetal) ay tumutukoy sa mga reaksyon sa mga kondisyon na dahilan upang magkaroon ng paggalaw ( stimuli), ang pagbuo ng maharmoniyang tugon sa iba't ibang mga stimuli sa kapaligiran.

Sa reyno ng mga hayop: ang instinkto
Ang espirituwal na prinsipyo na nagkaroon na ng gulang at umunlad sa reyno behetal, sa hindi mabilang na pagkakataon, ay kailangang gumising sa bagong katayuan bilang isang pangangailangan ng kanilang mga panloob na pagpusag. Kaya hihingi ito ng bagong baitang ng ebolusyon para sa mga pahayag, na ang manipestasyon mismo ay sa kaharian ng hayop.

Ang kondisyon na siyang nagpapakilala sa espirituwal na prinsipyo sa yugtong ito ay ang pagkuha ng katutubong gawi o instinkto; sa una, sa higit namababang mga hayop, lubhang pinaging payak, sa susunod na pagkakataon, sa mga mamalya (mammals), ang mga bahagi ng katawan pinakamahusay ang pagkalikha, ang sa kasalukuyan ay magiging higit na tumpak at mataas na antas ng kahusayan (proficiency), naghahanda para sa, sa ibang pagkakataon,
pagpasok sa larangan ng katuwiran (reason).

Sa tao: ang katuwiran
Pinaniniwalaan na ang tao ay napagtagumpayan ang katuwiran at, sa gayon, ang malayang kalooban (free will) at buong pananagutan sa kanilang mga pagkilos sa halos 200,000 taon. Gayunpaman, ang mga tao ng sina-unang panahon, na may pisikal na damit na halos katulad sa ating pangkasalukuyang anyo, dumating bago, may mga 3 milyong taon na ang nakalipas, noong ang mga pangharap na “cortex”, ang pinaka-marangal na bahagi ng utak, ay handa
na.

Ang pag-unlad ng kamalayan ay hindi naganap ng biglaan, ito ay inihahanda para sa millenya sa sunud-sunod na pag-iral (existence) sa higit mataas na primata (primates) at pagkatapos ay sa ilang mga uri (species) ng tao ( genus, Homo).

Grupo ng mga uri ng mga kaluluwa
Sa “Aklat ng Espiritu” mababasa ang: Nasasa higit na mababang nilikha kung saan ang intelihenteng prinsipyo ay nagsagawa ng masusing atensyon, unti-unti nang isa-isa at nasubukan sa buhay. (607-a)

Ang pagisa-isa (individualize), ayon sa diksyunaryo ay pareho na itinuturing na isang bagay o tao na nag-iisa at walang katulad (unique personality). Sa linya ng mga ideya na ito, ang ilan sa pala-isip ng ebolusyon nagpakita ng teorya ng grupo ng kaluluwa, ng mga uri o espesi, ayon sa kung saan ang intelihenteng prinsipyo sa kanilang mga karanasan sa higit na mababang nasasakupan ng kalikasan, ay hindi pa indibidwal, iyon ay, nilalandas ang ebolusyon kasama ang mga nilikha ng katulad na uri.

Sa pinakasimpleng mga species, ang espirituwal na prinsipyo ay magiging higit nakakabit sa kanilang katulad, bumubuo kasama nila ang isang kolektibong patlang na impluwensiya, ang pangkat na kaluluwa ng mga espesi, na naglalayong makontrol ang uri kung saan ito ay inilaan. Ito baga, samakatuwid, ay isang dynamikong pangangasiwa sa mga hanay ng mineral, behetal at payak na hayop na mga kolonya.

Isang pagsukat kapag ang mga uri ay nawawalan ng interaksyon sa kolonya, itoang siya ring resulta ng ebolusyon, kumukuha (assume) ng sariling katangian (indibiduawalidad), na umaasa lamang sa kanilang mga sarili.

Ayon sa haypotesis na ito, maaari nating maunawaan kung bakit ang lipunan ng mga insekto tulad ng mga putakti, langgam at anay, sa paggamit ng katutubong gawi (instinct) nakabuo ng mga perperkto at kumplikadong mga gawain, mahirap na ipinaliwanag kung hindi man.

Ang biolohikal pagsusuri at malawakang pagkawasak
Paano uunawain ang paglitaw ng napakaraming mga uri na dapat mangupas pagdaan ng panahon? Hindi bababa sa kalahating dosena ang mga dokumentado mga kaso ng maraming pagkawala ng pag-iral ( extinctions) ng mga nilikhang may buhay, mula ng pagsibol ng buhay sa Lupa. Ang pinakabago sa mga ito, may ilang 65,000,000 taon na ang nakakaraan, ang humantong sa pagkawala ng malalaking reptilya, kapag ang isang bulalakaw na may sukat na sa 10 km ang lapad ay nahulog sa Gulpo ng Mehiko. Kung ang espirituwal na prinsipyo ay gumagana bilang isang intelihente na disenyo, paano maunawaan
ang paglitaw ng mga anyo ng hayop na hindi dapat mangibabaw sa paglipas ng panahon?

Una, dapat maintindihan na ang espirituwal na prinsipyo, bilang isang intelihenteng disenyo, dinadala sa kanyang panloob na istraktura ang isang layunin ng ebolusyon, isang puwersa na tinutulak pasulong, isang kahulugan, isang dahilan para sa pagiging at umiiral na: pag-unlad.

Hindi niya dala, salungat sa kung ano ang iniisip ng iba, ang isang mapa na nakahanda at kukunin ito upang kopyahin at sundin lamang. Kung gayon, mangingibabaw ang ideya ng tadhan, na taliwas sa prinsipyo ng batas ng personal na pagsisikap. Kung mayroong paglago
kinakailangang may pagpipilian, mga pagkakamali at mga pagtatagumpay, na siyang magiging kailangang mga elemento sa pagkuha ng karanasan.

Ang mga biolohikal na mga uri na lumitaw at nawala ang dapat na ilagay sa mga biolohikal na pagsusuri (assays) upang malaman ang kalakasan o kalidad ng mga bahagi nito mga salaysay ng dinanas ng prinsipyo ng karunungan (intelligent principle), na naglalayong hanapin ang pinakamahusay na paraan upang marating ang iyong patutunguhan.

Kung walang isang tiyak na plano; ang mga bagay na maaaring nangyari sa ibang paraan. Ang ilang mga daan ay maaaring natuksong landasin hanggang ito na pala ay dulo na ng daan. Ang ebolusyon ay malikhain at maaring umangat. At kung katulad ng ukol sa malawakang pagkawasak, lahat ay dapat na masira rin upang isilang na muli at muling pagkabuhay, dahil ang tinatawag naming pagkasira ay yaon lamang isang pagbabago na naglalayong manumbalik at mapapabuti ng pamumuhay ng mga nilikhang may buhay.

Ang malawakang pagkawasak ng malaking reptilya pinayagan ang isang maliit na unggoy, kasinglaki ng isang daga na nabuhay na tinatakbuhan ang mga daynosor, nakatagpo ng lugar upang malayang nakatira. Ang mga maliliit na mga unggoy, may ilang milyong taon na ang lumipas, ay sari-sari at nag-iba naging malalaking primata tulad ng gorilya, orangutang at tsimpansi na mayroon hulmahan para sa paglitaw ng mga uri ng tao, may mga 3 milyong taon.

Sa pangwakas, ang tao, sa isang katuturan, ay ang anak ng mga malaking trahedya na humantong sa malawakang pagkalipol ng mga reptilya ng sinaunang-panahon.

Mga Sanggunian:
1. A Caminho da Luz, Emmanuel/Chico Xavier.
2. A Evolução Anímica, Gabriel Delanne.
3. A Gênese, de Allan Kardec.
4. Breve história de quase tudo, Bill Bryson.
5. Criação Imperfeita, Marcelo Gleiser.
6. Evolução em dois mundos, André Luiz/Chico Xavier.
7. Iluminação Interior, Joanna de Ângelis/Divaldo P. Franco.
8. Impulsos criativos da evolução, Jorge Andrea.
9. O Consolador, Emmanuel/Chico Xavier.
10. O Livro dos Espíritos, de Allan Kardec.
11. O Relojoeiro Cego, Richard Dawkins.
12. O Tao da Libertação, Mark Hathaway e Leonardo Boff.

Mula as orihinal na sipi sa Wikang Portugues:
Do átomo ao anjo: a evolução do princípio inteligente
Autor: Ricardo Baesso de Oliveira
Edisyon 260- 13th May 2012



No comments:

Post a Comment